 |
GITARA ELEKTRYCZNA PORADY PRAKTYCZNE |
Zapraszam do posłuchania moich kompozycji
Ktoś może powiedzieć: a o czym że pisać? Lecz... Czy zdarzyło się grającym na gitarach elektrycznych, że w głośniku pojawiał się irytujący przydźwięk sieciowy; przesunięcie, nadepnięcie czy kopnięcie kabla spowodowało wyraźny sygnał w kolumnie; w najmniej oczekiwanym momencie w czasie koncertu pojawiały się jakieś zakłócenia radiowe?
Ja powiem krótko i wolno, niczym Gajos w znanym skeczu: kabel dobry ważny jest...
Jakiś już czas temu na forach branżowych ukazały się informacje o najnowszym odkryciu człowieczej cywilizacji, "cudownym" kablu gitarowym - "kablu kierunkowym". Sprawą zajęły się fachowe czasopisma, fora, prezentowano wypowiedzi gitarzystów, którzy "czują różnicę", a także (polskich!) producentów tego kabla. Odkryto przy okazji nowe prawa fizyki, bo prąd w tych kablach ma "lepiej" płynąć w jedną stronę... (miedź - półprzewodnikiem!?!) Zapomniano jednak w tej pseudonaukowej twórczości, że przetworniki indukują napięcie przemienne więc prąd z przetworników jest również prądem przemiennym, czyli płynącym w obie strony. Jakie szkoły kończyli ci ludzie...
Poniżej zdradzę tajemnicę owego "cudu" - otóż to nie jest żaden cud, lecz rozwiązanie dobrze znane już od lat sześćdziesiątych ubiegłego wieku. Szkoda, że współcześni gitarzyści nie znają starych, dobrych, sprawdzonych rozwiązań, co daje pole do działania "archeologom", którzy sprzedadzą je jako swoje odkrycia z całkiem już współczesną paplaniną pseudonaukową.
Poniżej przedstawiam konstrukcję i warunki wykonania dobrej jakości elektrycznej "kabla kierunkowego" (jak ja nie cierpię tej nazwy).
Do jego wykonania należy użyć:
- kabla dwużyłowego, przy czym żyły powinny być skręcone względem siebie ("skrętka"),
- kabel powinien mieć jak najmniejszą pojemność jednostkową pomiędzy żyłami oraz pomiędzy żyłą i ekranem
- oplot(ekran) powinien być gęsty i wykonany najlepiej z drucików stalowych.
Połączenia:
- jeden z przewodów (żył) podłączyć do Jack-ów jako przewód sygnałowy ("gorący" - czerwony na rysunku)
- drugi z przewodów (żył) podłączyć jako przewód masy ("zimny" przewód sygnałowy - czarny na rysunku)
- ekran od strony wzmacniacza (kostek efektowych) podłączyć do masy Jack-a razem z z przewodem "zimnym"
- ekran od strony gitary NIE PODŁĄCZAĆ !
W takim układzie sygnał z gitary (prąd) płynie pomiędzy przewodem "gorącym" i "zimnym". Ekran stanowi wyłącznie osłonę elektromagnetyczną przewodów sygnałowych i nie płynie przez niego żaden prąd, a więc nie ma możliwości indukowania się w nim napięć zakłócających (prąd płynie w obwodach zamkniętych, gdy występuje różnica potencjałów).
Jest tu analogia do masy sygnałowej i masy ekranującej, o której piszę w temacie EKRAN GITARY.
Masę sygnałową stanowi przewód masy kabla, masę ekranującą - ekran kabla. Obie masy są połączone w jednym punkcie kabla gitarowego - we wtyku od strony wzmacniacza.
Poniżej pokazano sposób wykonania kabla gitarowego według powyższego opisu z wykorzystaniem ekranowanego przewodu dwużyłowego.
 |
||
Przykład realizacjiDŁUGOŚĆ KABLA GITAROWEGO - UWAGI OGÓLNE
Długość ma znaczenie... (w przypadku przetworników pasywnych).
Przetwornik gitarowy posiada indukcyjność (to cewka z rdzeniem) i pojemność własną uzwojeń. Te dwa parametry głównie decydują o częstotliwości rezonansowej przetwornika. Rezystancja uzwojeń ma z kolei wpływ na dobroć układu rezonansowego (stromość charakterystyki rezonansowej).
Pojemność własna uzwojeń przetwornika zależy od typu i jego konstrukcji, użytego drutu nawojowego (w tym grubości emaliowanej izolacji) sposobu nawinięcia uzwojeń itp. i może wynosić 100 - 200 pF.
Kabel ekranowany ma pojemność pomiędzy żyłą i ekranem rzędu 100 pF na metr długości i więcej. Kabel (przykładowo) 5 metrowy może więc "obciążać" przetwornik pojemnością rzędu 500pF (0,5nF). A to, w przypadku szerokopasmowego przetwornika typu single-coil, może dwukrotnie i więcej obniżyć częstotliwość rezonansową przetwornika i ograniczyć wyższe harmoniczne. Takie obcięcie górnego pasma jest wyraźnie odczuwalne.
Dlatego też kabel gitarowy może wywierać znaczący wpływ na brzmienie gitary, lecz wynika to wyłącznie z jego pojemności. Rezystancja kabla gitarowego nie ma praktycznie żadnego znaczenia w wysokoimpedancyjnym układzie: gitara (przetworniki) - wejście wzmacniacza.
CIEKAWOSTKA
Pojemności własnej uzwojeń przetwornika nie można z oczywistych względów zmierzyć bezpośrednio. Określa się ją po zmierzeniu indukcyjności przetwornika i po wyznaczeniu jego rezonansu własnego. Następnie oblicza się pojemność na podstawie znanego wzoru określającego zależność pomiędzy częstotliwością [f], indukcyjnością [L] i pojemnością [C].
