GITARA ELEKTRYCZNA     PORADY PRAKTYCZNE

   
 














Zapraszam do posłuchania moich kompozycji


  Schematy połączeń elektrycznych


SCHEMATY POŁĄCZEŃ (<-- kliknij) zalecanych dla przetworników bezbrumowych - można również stosować dla każdego typu przetworników, w tym humbuckerów z dwoma i czterema wyprowadzeniami. Można stosować również dla przetworników "standardowych".
Wartości potencjometrów: 500 kOhm;  VOLUME: charakterystyka logarytmiczna - A,  TONE: charakterystyka liniowa - B (oznaczenia charakterystyki A i B - wg producentów potencjometrów do gitar).
Wartości pojemności kondensatora C: 22-47nF

 
      PORADA 1  
   
ALTERNATYWNY SPOSÓB PODŁĄCZENIA HUMBUCKERÓW 4-PRZEWODOWYCH DO PRZEŁĄCZNIKA PUSH-PULL
Cewki w humbuckerach łączone są szeregowo: początek I-szej cewki podłączony jest do masy; koniec I-szej cewki połączony z początkiem drugiej cewki, a koniec II-giej cewki jest wyjściem sygnału z humbuckera. W zdecydowanej większości schematów gitar wyposażonych w przełącznik PUSH-PULL (służący do wyłączania jednej cewki humbuckera, co ma zbliżać brzmienie przetwornika do single-coil) jego działanie polega na zwarciu w trybie "single-coil" obu wyprowadzeń jednej z cewek przetwornika do masy. 
Alternatywny układ wyłączania jednej cewki
Po załączeniu PUSH-PULL w tryb "SINGLE" następuje zmiana konfiguracji podłączenia wyprowadzeń przetwornika: koniec I-szej cewki połączony z początkiem II-giej cewki jest zwierany przez styki przełącznika  PUSH-PULL do masy - z przetwornika pobierany jest sygnał tylko drugiej cewki.
Co daje alternatywny sposób przełączania cewek?

W klasycznym układzie wyłączenia cewki (zwarcie jej uzwojeń do masy) może następować zjawisko samoindukcji (powstanie siły elektromotorycznej przeciwstawiającej się zmianom pola elektromagnetycznego od drgających strun) powodujące oddziaływanie w kierunku "wyhamowania" drgań strun (szybszego zaniku dźwięku - mniejszy sustain gitary). Zjawisko jest wprawdzie subtelne i zależy od odległości magnesów przetwornika od strun i ich siły, lecz można je wyeliminować stosując przedstawiony tu sposób podłączenia humbuckera do przełącznika PUSH-PULL.
 
    PORADA 2  
   
ALTERNATYWNY SPOSÓB "ROZŁĄCZANIA CEWEK HUMBUCKERA" ZAPEWNIAJĄCY  BEZBRUMOWE  BRZMIENIE
Standardowym sposobem na dodanie "singlowych" brzmień i rozjaśnienia nieco mulistego brzmienia humbuckera jest "rozłączanie cewek", polegające w istocie na zwieraniu jednej cewki do masy lub jej wyłączeniu (patrz: PORADA 1). Jednakże "rozłączone humbuckery" (gra na pojedynczych cewkach przetwornika) mają określone wady:
    - humbuckery po rozłączeniu cewek posiadają brzmienie jedynie zbliżone do przetworników "single-coil",
    - pojedyncza cewka przetwornika BRUMI !!! (posiada tę negatywną cechę charakterystyczną dla przetworników single-coil).
Obie wady można wyeliminować stosując specjalnie skonstruowane humbuckery, co daje najlepsze efekty brzmieniowe. Wiąże się to jednak z koniecznością wymiany przetworników w gitarze.
Proponuję inny niż standardowy sposób podłączenia dowolnego (zabudowanego w gitarze) humbuckera z rozdzielonymi wyprowadzeniami cewek (wyprowadzenia 4-przewodowe + ekran) dający możliwość przełączania cewek w pomiędzy układem:
- szeregowym (standardowym), co daje klasyczne brzmienie humbuckera
- równoległym z odwróceniem fazy jednej cewki, co daje otwarte, krystaliczne, szerokie, zbliżone do single-coil brzmienie.

Cechą tego sposobu przełączania jest BRAK BRUMÓW !!! w obu sposobach załączenia cewek:
zarówno przy klasycznym układzie połączenia humbuckera, jak i w układzie równoległym cewek. Jest to szczególny wyróżnik i główny cel opracowania proponowanego sposobu załączania cewek humbuckera.
       Jako przełącznik można wykorzystać PUSH-PULL (jak na schemacie obok) sprzężony z potencjometrem (najlogiczniej barwy) lub oddzielny przełącznik podwójny. Ponieważ układ przełącza kilka obwodów, a ilość zestyków PUSH-PULL jest ograniczona, należy zastosować oddzielne przełączniki na poszczególne humbuckery. Przy zastosowaniu oddzielnego przełącznika 4-obwodowego można jednym przełącznikiem przełączać tryby pracy obu przetworników naraz.
KLIKNIJ aby pobrać schemat
KLIKNIJ w sprawie kodu do otwarcia pliku
 
PORADA 3
DODATKOWE BRZMIENIA - KOMBINACJA POŁĄCZEŃ PRZETWORNIKÓW DLA UKŁADU H-S-H i S-S-S
Standardowy układ przełączeń przetworników w układzie H-S-H i S-S-S z 5-pozycyjnym przełącznikiem PICKUP SELECTOR umożliwia załączenie pojedynczych przetworników oraz sąsiadujących z sobą. Daje to 5 kombinacji połączeń.
Nie ma natomiast możliwości załączenia przetworników skrajnych: BRIDGE-NECK. Dodanie przełącznika, albo wykorzystanie przełącznika PUSH-PULL zabudowanego na jednym z potencjometrów gitary, umożliwia dodatkowo:
- załączanie przetworników BRIDGE-NECK - daje szerokie pasmo brzmienia
- załączanie wszystkich przetworników - daje pełną moc sygnału z gitary.
Przełącznik daje dodatkowe dwie kombinacje, a więc w gitarze jest łącznie 7 kombinacji załączeń przetworników. Obok schemat dodatkowego załączania.
Załączenia przetworników dla różnych pozycji PICKUP SELECTOR (PS)
Pozycja PS 5
STANDARD BRIDGE BR + MID MIDDLE MID + NECK NECK
OPTION BR + NECK BRIDGE + MIDDLE + NECK BR + NECK
    PORADA 4  
   
OKREŚLENIE FAZY PRZETWORNIKÓW PRZY POMOCY MIERNIKA UNIWERSALNEGO
Często przy montażu przetworników, szczególnie różnych producentów, występuje problem z ustaleniem właściwej kolejności podłączenia ich wyprowadzeń, by fazy cewek były zgodne. Można w prosty sposób, przy wykorzystaniu galwanometru, porównać  fazy przetworników i w ten sposób określić właściwy sposób podłączenia ich przewodów w gitarze. Ponieważ galwanometr jest dość specjalistycznym przyrządem i dziś rzadko kto posiada ten analogowy miernik, opiszę sposób ustalania faz cewek przetworników z wykorzystaniem miernika uniwersalnego. Sposobem tym można określić właściwą kolejność podłączenia w gitarze wyprowadzeń przetworników typu single-coil, jak i właściwe podłączyć cewki humbuckera.
1. Podłączyć przewody przetwornika (jednej cewki humbuckera) do miernika uniwersalnego. Zapamiętać ich podłączenie, tzn. kolor przewodu przetwornika podłączonego do wejścia COM miernika i do drugiego wejścia. Miernik ustawić na pomiar napięcia stałego DCV na zakres jak najmniejszy, np. 200mV
2. Zbliżając stalowy element z materiału ferromagnetycznego (np. śrubokręt, pilnik) do magnesów przetwornika zaobserwować znak: (+) PLUS (z reguły mierniki go nie wyświetlają) lub (-) MINUS, który pojawi się na mierniku przed wskazywaną wartością napięcia w momencie zbliżania elementu. Przy odsuwaniu elementu metalowego znak wartości napięcia zmienia się na przeciwny.
3. Podłączyć następny przetwornik (drugą cewkę humbuckera) i zaobserwować przy tych wykonaniu tych samych czynności znak napięcia na mierniku przy zbliżaniu elementu metalowego do magnesów przetwornika.
4. Jeśli znaki napięcia przy zbliżaniu i oddalaniu stalowego elementu są te same co w poprzednio badanej cewce, znaczy, że kolejność kabli przetworników jest właściwa z punktu widzenia zgodności ich faz. Jeśli są odwrotne - należy zamienić kolejność kabli jednego z przetworników (drugiej cewki humbuckera).
 
    PORADA 5  
   
OGRANICZNIK SYGNAŁU GITARY - LIMITER
Bywają sytuacje, gdy głośniki gitarowe wyraźnie charczą i dudnią grając głośno na strunach basowych. Zjawisko to występuje przy grze na kanale czystym.  Wbrew pozorom wzmacniacz (głośnik) na przesterze działa w dużo łagodniejszych warunkach niż na cleanie przy mocnym sygnale z gitary. Na przesterze amplituda sygnału jest obcięta na określonym poziomie, co stabilizuje i zabezpiecza przed przesterowaniem końcówki mocy i zniekształceniami głośnika. W przypadku kanału czystego brak jest ograniczenia wielkości amplitudy i przy dużym sygnale z gitary (szczególnie niskich częstotliwości, które niosą dużą energię) idzie na wzmacniacz duży impuls sygnałowy, z którym może mieć problemy głośnik (charczenie), szczególnie gdy jest już „nadwyrężony".
Można spróbować zwiększyć odległość przetworników od strony strun basowych lub/i skorygować ustawienie barwy we wzmacniaczu. Nie daje to jednak gwarancji skutecznej poprawy i niewystępowania zniekształceń niskich dźwięków głośnika.
Skuteczną w takim przypadku metodą powinno być zastosowanie ogranicznika amplitudy sygnału (limitera), którego najprostszą wersję przedstawiam obok. Diody krzemowe ucinają wszelkie piki sygnału, którego amplituda jest wyższa od napięcia przewodzenia diod (w przypadku diod krzemowych napięcie to wynosi 0,7-0,8V) przepuszczając bez zmian sygnały poniżej tych wartości.
Diody impulsowe o małej pojemności własnej. Rezystor miniaturowy, wartość niekrytyczna (może być z przedziału 1-10 kOhm). Układ może być zamontowany we wtyczce gitarowej (np. od strony wzmacniacza). Gdy głośnik "toleruje" wyższe sygnały można zwiększyć dwukrotnie amplitudę ich ograniczenia poprzez zastosowanie podwójnych diod w każdej gałązi.
 
    PORADA 6  
ZASADA DZIAŁANIA 5-POZYCYJNEGO PRZEŁĄCZNIKA PICKUPÓW
Podstawą przy wszelkich modyfikacjach układu elektrycznego gitary jest znajomość działania przełącznika 5-pozycyjnego stosowanego w gitarach z trzema przetwornikami. Przełącznik ten załącza odpowiednio przetworniki w zależności od położenia jego dźwigni. Przełącznik zawiera dwa niezależne obwody przełączania. Obwody określono kolorem czerwonym i niebieskim. Poniżej stany połączeń jego zestyków w zależności od położenia dźwigni - w odpowiednim położeniu przełącznika "kolorowe" piny są zwarte.
   
       
 
 
  ALL RIGHTS RESERVED   WSZELKIE PRAWA ZASTRZEŻONE